ภาพ: กชกร มั่นคงเจริญกิจ

          เปลี่ยนรูปแบบการประเมินแบบให้เด็กตั้งรับ มาเป็นการประเมินเพื่อการเรียนรู้ (Assessment for Learning) บนฐานการเรียนรู้แบบร่วมมือรวมพลัง (Collaborative Learning) โดยเน้นนักเรียนเป็นศูนย์กลาง ครูทำหน้าที่เป็นผู้เตรียมกิจกรรม และสนับสนุน เพื่อให้เด็กติดตามการเรียนรู้ของตนเอง รู้วิธีเรียน รู้ว่าตนเองทำได้ดีเพียงใด และควบคุมการเรียนรู้ด้วยตนเอง EDUCA มีเคล็ดลับมาฝาก

1. เข้าใจการเรียนรู้ตามศักยภาพของเด็ก
2. จัดการเรียนการสอนที่ทำให้เด็กมีส่วนร่วมในการประเมิน
3. จัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นพัฒนาทักษะการคิด
4. บูรณาการการการเรียนรู้และการประเมินไปพร้อมๆกัน
5. ใช้กลวิธีการสอน: สอนแบบจิ๊กซอว์ (ทำงานเป็นกลุ่ม จากนั้นให้นักเรียนย้ายกลุ่ม เพื่อไปนำเสนอสิ่งที่เรียนรู้ของกลุ่มตนเองให้เพื่อนกลุ่มอื่นๆฟัง) จัดกลุ่มแบบคละความสามารถ
6. ประเมินโดยเพื่อนประเมินเพื่อน
7. สร้างบรรยากาศการเรียนรู้ที่ไม่มีข้อจำกัดและยืดหยุ่น

การเตรียมตัวและข้อควรระวัง

1. ครูต้องอธิบายจุดประสงค์การเรียนรู้และบทบาทหน้าที่ของผู้เรียนให้ชัดเจน เด็กต้องรู้ว่าการเรียนรู้เป็นอย่างไร และรู้ว่าเรียนไปเพื่ออะไร
2. เมื่อให้เพื่อนประเมินเพื่อน ครูกำหนดเกณฑ์ในการประเมินความสำเร็จที่ชัดเจนให้เด็ก เพราะถ้าไม่มีเกณฑ์ เด็กๆก็จะประเมินเข้าข้างตัวเอง ประเมินเพื่อนแบบเอาใจ และไม่ให้ความสำคัญกับการประเมินที่แท้จริง 
3. ครูควรเตรียมโจทย์ไว้หลายระดับ ให้นักเรียนเลือกเรียนได้ตามศักยภาพ ซึ่งโจทย์จะมี (จุดประสงค์การเรียนรู้) ปลายทางความสำเร็จในทิศทางเดียวกัน เพียงแต่มีระดับความยาก-ง่าย ต่างกัน

ผู้บริหาร ฝ่ายวิชาการ จะติดตามผลการเรียนรู้ และการประเมินแบบนี้ได้อย่างไร วิธีง่ายๆ โดยใช้การสอบถามพูดคุยกับเด็กๆถึงเรื่องการเรียนรู้ ด้วยตัวอย่างคำถามต่อไปนี้

1. ชั่วโมงนี้เด็กๆ เรียนรู้เรื่องอะไร
2. รู้ไหมว่าวันนี้เรามีจุดประสงค์การเรียนรู้อะไร
3. มีงานให้เลือกทำบ้างหรือไม่ หลากหลายไหม นักเรียนเลือกแบบง่าย หรือ ยาก เพราะอะไร
4. เวลาเลือกงานที่ทำ รู้ได้อย่างไรว่าจะทำได้ ทำไม่ได้
5. เวลาประเมินงานเพื่อน นักเรียนใช้เกณฑ์อะไรในการตัดสิน เรามีเกณฑ์ร่วมกันไหม
6. ชอบการเรียนรู้และการประเมินแบบนี้ไหม เพราะอะไร

^{เนื้อหาจาก Teachers as Learners}

^{ชมเทคนิคการประเมินเพื่อการเรียนรู้บนฐานการเรียนรู้แบบร่วมมือ - Collaborative Learning ได้ที่ https://www.educathai.com/knowledge/videos/289}